Najlepszym doradcą w sprawach szczepień jest nasz lekarz rodzinny lub pediatra, jeżeli zastanawiamy się nad dodatkowymi szczepieniami dziecka. Wiek, ogólny stan zdrowia, styl życia oraz wykonywana praca mogą być wskazaniem do zaszczepienia się przeciwko niektórym chorobom. Jednym z nieobowiązkowych szczepień ochronnych, które zalecane są dla wszystkich grup wiekowych, jest szczepienie przeciwko grypie.
Szczepienia obowiązkowe i nieobowiązkowe (szczepienia zalecane)
Szczepienia obowiązkowe obejmują dzieci oraz młodzież do lat 19. Są one refundowane przez NFZ, czyli nie musimy za nie płacić, choć są wyjątki od tej reguły. Szczepionki skojarzone, które pozwalają uniknąć kilku wkłuć podczas jednej wizyty u lekarza, są płatne - koszt szczepienia pokrywają rodzice. Taką szczepionkę możemy zamówić w naszej przychodni lub kupić w aptece na receptę.
Szczepienia zalecane uzupełniają kalendarz szczepień dodatkowych. Chronią m.in. przed zakażeniami bardzo niebezpiecznymi bakteriami, do których zaliczamy meningokoki i pneumokoki. Do szczepień zalecanych zalicza się także:
- szczepienie przeciwko kleszczowemu zapalaniu mózgu,
- szczepienie przeciwko ospie wietrznej,
- szczepienie przeciwko rotawirusom (w przypadku dzieci),
- szczepienie przeciwko wirusowemu zapalaniu wątroby.
Nie wszystkie szczepienia dają odporność na całe życie, dlatego nawet osoby dorosłe mogą być zagrożone chorobami wieku dziecięcego, przeciwko którym zostały zaszczepione. Do takich chorób zalicza się m.in. błonicę, tężec i krztusiec, na które powinniśmy szczepić się co 10 lat, jednak zwykle nie mamy o tym pojęcia. Szczepienia obowiązkowe dla dzieci w przypadku osób dorosłych, które nie były szczepione lub chcą zaszczepić się w celu odnowienia odporności, są płatne.
Na co warto się zaszczepić jeszcze w tym roku?
Każda zalecana szczepionka jest sposobem na uniknięcie skutków chorób, które w przypadku niektórych osób mogą spowodować zagrożenie życia oraz nieuleczalne skutki uboczne m.in. głuchotę. W grupie szczególnego ryzyka są dzieci do lat 5, kobiety ciężarne, osoby przewlekle chore, seniorzy, osoby często podróżujące po świecie, osoby wykonujące niektóre zawody np. weterynarze, pracownicy przetwórni odpadów komunalnych i pracownicy branży spożywczej.
5 zalecanych szczepień, które warto wykonać
1. Szczepienie przeciwko grypie
Zalecane przez lekarzy dla osób w każdej grupie wiekowej. Można zaszczepić już niemowlęta, które ukończyły 6. miesiąc życia. W tym roku szczepienie przeciwko grypie jest szczególnie zalecane ze względu na pandemię koronawirusa. Nie ochroni nas przed zakażeniem nowym koronawirusem, ale zwiększa odporność organizmu, co ma ogromne znaczenie nie tylko dla osób z grupy podwyższonego ryzyka. GIS zaleca szczepienie przeciwko grypie także z innych względów – zakażenie znacząco osłabia organizm, co może zwiększać ryzyko zachorowania na chorobę COVID-19.
2. Szczepienie przeciwko pneumokokom
Szczepienie przeciwko pneumokokom zalecane jest dla dzieci oraz osób dorosłych. Szczepionka pozwala uniknąć poważnych skutków zakażenia, czyli m.in. zapalenia opon mózgowych, sepsy pneumokokowej oraz ostrych infekcji układu oddechowego.
3. Szczepienie przeciwko meningokokom
Szczepionka przeciwko meningokokom zalecana jest dla dzieci, młodzieży i młodych dorosłych, bo w tych grupach najczęściej występuje choroba meningokokowa. Szczepienie powinny rozważyć także osoby dorosłe, które pracują i na co dzień przebywają z dziećmi, osoby dorosłe z obniżoną odpornością, a także osoby często podróżujące i przebywające w zbiorowiskach np. pracownicy żłobków, przedszkoli, szkół, internatów i domów studenckich.
4. Szczepienie przeciwko ospie wietrznej
To kolejne z nieobowiązkowych szczepień, które zalecane są przede wszystkim dla dzieci, młodzieży oraz ich rodziców i opiekunów, a także osób starszych. Zakażenie wirusem ospy wietrznej może wiązać się z poważnymi zagrożeniami dla zdrowia. Co ważne: przechorowanie ospy pozwala nabyć odporność, jednak wirus nadal nam zagraża, bo może spowodować inną chorobę, czyli półpaśca, przeciwko któremu także możemy się zaszczepić.
5. Szczepienie przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu
Na kleszczowe zapalenie mózgu nie ma lekarstwa. Choroba zagraża każdemu z nas, a jedynym sposobem jej zapobiegania jest właśnie szczepienie, które warto wykonać jak najszybciej.
Warto także zaszczepić się przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B, tężcowi, błonicy, krztuścowi. Zasadność wykonania szczepień oraz ich indywidualny plan zawsze ustala lekarz.
Czytaj też:
GIS: Rekomendacja w zakresie szczepień przeciw grypie. „Chronią nas i nasze rodziny”